Wanneer je naar de dokter gaat om je bloeddruk te laten meten, zal je merken dat er altijd een aantal metingen worden verricht, zodat er een goed gemiddelde ontstaat. Het kan goed voorkomen dat je bloeddruk de ene dag lager is dan de andere en om een goede diagnose te kunnen stellen heeft de dokter dus de gegevens nodig van een aantal metingen.
Echter, je kunt de pech hebben dat je bijvoorbeeld 3 keer ’s morgens naar de huisarts gaat om de bloeddruk te meten en dat nou net een van die personen bent die alleen ’s morgens last heeft van een hoge bloeddruk, terwijl je bloeddruk de rest van de dag normaal is. Je kunt dan ten onrechte het idee krijgen dat je hoge bloeddruk hebt.
Maar naast het feit dat een bloeddrukmeting een momentopname is en dus slechts een indicatie is, is er nog een reden waarom je bloeddruk bij de huisarts hoger uit kan vallen.
Want ondanks dat een huisarts meerdere metingen verricht kan je bloeddruk toch hoger uitvallen omdat 20% van de mensen die naar de huisarts gaan last hebben van het witte jassen syndroom.
Witte jassen syndroom
Kort door de bocht is het witte jassen syndroom een mooie naam voor het feit dat je bang bent voor de dokter. Je boerenverstand zegt je dat het feit dat je naar de dokter gaat, er wel iets mis met je moet zijn. Immers, een gezond persoon heeft niets bij de huisarts te zoeken. De huisarts staat symbool voor ziek zijn en slecht nieuws.
Daarnaast voelt het naar de dokter gaan een beetje hetzelfde als een examen of een belangrijk proefwerk. Je lichaam wordt getest, slaag je voor de test dan ben je gezond, vindt de dokter iets dan ben je gezakt.
Al deze emoties opgeteld zorgen ervoor dat jij het naar de dokter gaan, ziet als stress. Je zit dus met een flinke dosis adrenaline in je lijf je bloeddruk te meten. Het resultaat is dat je bloeddruk veel hoger is dan de bloeddruk die jij normaal gesproken hebt in rust als je gewoon thuis ontspannen aan de keukentafel zit.
Het “gevaar” van het witte jassen syndroom is dat je de stempel “hoge bloeddruk” krijgt, terwijl dit helemaal niet het geval is. Met een beetje pech krijg je vervolgens medicatie tegen hoge bloeddruk (die je eigenlijk niet hebt) en je krijgt enorm last van de bijwerkingen.
Zelf bloeddruk meten
Om te voorkomen dat je een foutieve diagnose krijgt is het belangrijk dat je ook zelf een goed beeld krijgt van je bloeddruk. De beste manier om je werkelijke bloeddruk in kaart te brengen is door zelf een bloeddrukmeter aan te schaffen en een paar weken lang zelf meerdere metingen per dag uit te voeren. Je gaat elke dag 4 keer meten, ’s morgens als je opstaat, tussen de middag, rond het avondeten en vlak voordat je gaat slapen.
Externe factoren die de meting beïnvloeden
Het is belangrijk dat je rekening houdt met factoren die je bloeddrukmeting kunnen beïnvloeden. Zaken zoals roken en koffie zorgen ervoor dat je bloeddruk stijgt. Dus op de eerste plaats moet je zeker een half uur of liever nog een heel uur geen sigaret roken of koffie drinken zodat je wat dat dit je meting niet beïnvloedt. Daarnaast stijgt je bloeddruk tijdens lichamelijke inspanning.
Dus even snel tussendoor je bloeddruk meten geeft geen accuraat beeld. Zelfs even de trap aflopen of gewoon lopen heeft al invloed.
Dus voor een goede betrouwbare meting ga je minimaal tien minuten rustig aan de keukentafel zitten. Leg je smartphone even weg en zet de televisie of radio uit. Want zelfs je irriteren of opwinden over het nieuws dat je bereikt via deze media kan ervoor zorgen dat je je onbewust gaat ergeren, en dus je bloeddruk laat stijgen.
Hoe meet ik mijn bloeddruk?
Lekker een minuut of tien ontspannen aan de keukentafel zitten en zomin mogelijk storende factoren is de beste garantie voor een accurate meting. Doe de band om je om je bovenarm, hij moet redelijk strak om je arm zitten, maar niet knellen.
Een bloeddrukmeter pompt namelijk die band om je arm op en sluit daardoor de hoofdader in je arm af. Daarna laat de bloeddrukmeter de druk langzaam uit de band lopen. Op die manier kan de meter de bovendruk en de onderdruk meten. De bovendruk meet de meter op het moment dat er weer bloed door de ader gepompt wordt, de onderdruk is de laagste druk die de meter kan meten, dus als de band leeg is. Ook meet de bloeddrukmeter de hartslag.
Het maakt in principe niet uit om welke arm je de band doet, als er al een verschil tussen zit dan is dat het verschil tussen de doorbloeding van je armen. Je zou zelfs je bloeddruk kunnen meten om je been als de band lang genoeg zou zijn, het principe is hetzelfde.
Bloeddrukmeter ijken
Dus nu heb jij je bloeddruk in kaart gebracht met je eigen meter en er blijkt bij de huisarts een hele andere bloeddruk uit de meting te komen. Dat kan drie dingen betekenen:
1 Je bloeddrukmeter wijkt af
2 Je meet niet goed
3 Je hebt last van het witte jassen syndroom
Je kunt dit heel makkelijk checken door gewoon zelf je bloeddrukmeter mee te nemen naar je huisarts en hem vragen of hij ook even wil meten met je eigen bloeddrukmeter, dan kun je je eigen meter vergelijken met die van de huisarts.
Welke methoden zijn het meest geschikt om een te hoge bloeddruk tegen te gaan en hoe kom je zo snel mogelijk van de symptomen af? In mijn ebook ‘29 Tips Om Je Bloeddruk Te Verlagen’ leg ik je haarfijn uit waardoor een te hoge bloeddruk ontstaat en wat je hieraan kunt doen, zodat je zo snel mogelijk weer de controle hebt over je eigen gezondheid.
24-uursmeting
Blijkt dat de meters dezelfde bloeddruk meten en jij een veel lagere bloeddruk meet thuis dan bij de huisarts dan zal een goede huisarts een 24-uursmeting aanvragen.
Dit betekent dat je een apparaatje meekrijgt die meting 24 uur lang meet.
Uit onderzoeken is trouwens zelfs gebleken dat bij sommige mensen dit het witte jassen syndroom nog niet helemaal kan uitsluiten. Immers, je weet dat je bloeddruk wordt gemeten, dus stiekem heb je toch stress. In dit onderzoek bleek dat naarmate het moment dat het apparaatje weer ingeleverd moest worden de bloeddruk weer steeg.
Maar desondanks is een 24-uursmeting in combinatie met zelf meten wel de beste manier om je bloeddruk in beeld te krijgen.
Bloeddruk te hoog?
Okee, je hebt nu je bloeddruk gemeten, je komt zelf uit op een te hoge bloeddruk en je huisarts constateert hetzelfde. Wat nu? Als je een bloeddruk hebt die licht verhoogd is, zal de dokter nog niet overgaan tot het voorschrijven van medicatie.
Zou een huisarts iedereen met een te hoge bloeddruk medicijnen geven dan kan half Nederland aan de bloeddrukverlagers!
Als je bloeddruk wel veel te hoog is zal je gelijk aan de medicatie worden gezet omdat het risico op een scheurend bloedvat groot is. Dit geldt zowel voor een hoge onderdruk als een hoge bovendruk, met als enige verschil dat die bovendruk vooral een risico vormt voor je grote bloedvaten en de onderdruk vooral van invloed zijn op de kleinere bloedvaten. Hoe dan ook niet gezond. Dus ook alleen een hoge onderdruk of alleen een hoge bovendruk kan een groot risico vormen!
Nu ga ik er even vanuit dat je een normale verhoogde bloeddruk in plaats van de 120/80 zit je op 135/90, te hoog maar nog niet zo hoog dat je direct gevaar loopt.
Daar zit dan ook gelijk het gevaar, want zelfs een licht verhoogde bloeddruk is op termijn slecht voor je bloedvaten. Doordat de druk te hoog is gaat de rek uit de aderen, vergelijk je aderen maar met een elastiekje, hoe langer je een elastiekje oprekt hoe minder sterk het elastiekje wordt, en het zal op een gegeven moment knappen.
Daarnaast zorgt een te hoge bloeddruk er ook voor dat de aderwanden hard worden, dus ook het ontspannen van de aderwand gaat minder goed. Hierdoor wordt je hele bloedsomloop minder flexibel en stijgt je bloeddruk alleen maar meer, daarnaast kunnen de aderen ook minder druk aan, redenen genoeg om er wat aan te doen!
Stap 1 voeding
De eerste stap die je zelf kunt zetten om je bloeddruk te verlagen is door eens kritisch naar je voedingspatroon te kijken. Een oorzaak bij veel mensen die hoge bloeddruk hebben is een ongezond voedingspatroon. De boosdoeners zijn meestal:
- Zout
- Suikers
- Transvetten
Zout
Je kunt door je dieet aan te passen makkelijk tien punten van je bloeddruk afkrijgen, afhankelijk van onder andere hoe gevoelig je bent voor zout. Zout verhoogt bij heel veel mensen de bloeddruk. Het probleem van zout is dat je heel veel verborgen zout binnenkrijgt, aan bijna alle bewerkte producten zit zout toegevoegd, dus het maximale van 6 gram per dag heb je zo overschreden.
Door bewust minder zout in te nemen krijg je toch nog voldoende binnen.
Het is niet zo dat je maar helemaal geen zout moet eten, zout is noodzakelijk. Echter, het is de grote hoeveelheid zout wat voor problemen zorgt. In een normaal gezond dieet krijg je voldoende zout, kalium, calcium en magnesium binnen. Dit zijn allemaal mineralen die een belangrijke rol spelen in het regelen van allerlei processen in je lichaam.
Eet je teveel zout dan houdt je veel vocht vast en neemt het bloedvolume en dus de bloeddruk toe. Natuurlijk kan het lichaam wel het een en ander reguleren, maar eet je teveel zout dan is de compenserende werking van het lichaam gewoonweg te klein.
Een hele handige tip is geen zout meer te gebruiken maar juist kruiden die je bloeddruk verlagen.
Suikers
Suikers zorgen op hun beurt weer voor een hoge bloedsuikerspiegel, hetgeen betekent dat je meer glucose in je bloedbaan hebt. Als je nagaat dat suiker, of glucose, een zeer reactief molecuul is, hetgeen betekent dat een suikermolecuul zich heel graag bindt aan andere moleculen dan wordt duidelijk dat veel glucose niet goed is. Je moet suiker een beetje vergelijken met antioxidanten maar dan omgekeerd.
Waar antioxidanten zich binden aan vrije radicalen, en daarmee de vrije radicalen juist onschadelijk maken doet een suikermolecuul hetzelfde maar dan met een tegenovergesteld effect.
Suiker bindt zich aan andere moleculen die helemaal niet bedoeld zijn om zich met suiker te binden, bijvoorbeeld een molecuul die deel uitmaakt van je aderwand, of een molecuul die deel uitmaakt van een hersencel. Het gevolg van deze binding is dat er een ontstekingsreactie plaatsvindt. Hoe meer suiker je eet, des te groter de kans dat deze suiker niet verbrand wordt door je spieren en dus door je lichaam gaat zwerven.
Hoe meer van die zwervende suikermoleculen des te groter de kans op ontstekingen.
Daarbij moet ik zeggen dat kunstmatige suikers nog weer veel erger zijn dan natuurlijke suikers omdat natuurlijke suikers zoals in fruit nog wel redelijk makkelijk worden opgenomen door het lichaam.
Kunstmatige suikers zoals bijvoorbeeld aspartaam worden door het lichaam niet duidelijk herkend en verwerkt zoals gewone suikers, maar zorgen ervoor dat je lichaam deze suikers al snel opslaat als vet. Ook zorgen kunstmatige suikers naast snel overgewicht ook voor extra veel kans op het ontwikkelen van diabetes.
Al met al vallen suikers dus van meerdere kanten je gezondheid aan. Probeer daarom zomin mogelijk kunstmatige suikers binnen te krijgen.
Transvetten
Van alle troep die de voedingsindustrie in voedsel verwerkt zijn de transvetten wel het allerergst. Wist jij dat in de Verenigde Staten de voedsel en warenautoriteit transvetten heeft gelabeld als zijnde “niet geschikt voor menselijke consumptie”? Dat lijkt me toch voor zich spreken. Wist je dat 2 gram van dit spul per dag een volwassen mens van 80 kilo schade kan toebrengen? Het is gewoon puur vergif als je het mij vraagt.
Het probleem met transvetten is dat ze net als kunstmatige suikers niet door het lichaam verwerkt kunnen worden, het is een van de grootste veroorzakers van hart- en vaatziekten.
Over transvetten is mijn advies heel simpel: niet eten! Niet een beetje of zomin mogelijk gewoon niet eten.
Stap 2 lifestyle
Naast wat je eet is het heel belangrijk dat je gematigd leeft. Te hard werken, te weinig slapen, niet genoeg ontspannen of juist de hele dag zittend doorbrengen. Het zijn allemaal factoren die je bloeddruk op een negatieve manier beïnvloeden. Laat ik de belangrijkste twee er uitpakken:
- Stress
- Lichaamsbeweging
Stress
Zoals je waarschijnlijk wel weet is stress het mechanisme dat ons in vroegere tijden in staat stelde om te vluchten voor die mammoet, sabeltandtijger of woeste holbewoner die je uit je grot wilde slaan. Het stressmechanisme is een mechanisme dat ervoor zorgt dat in acuut gevaar al je energie in je lichaam naar je spieren en je reflexen gaat. Je zintuigen worden scherper, je hartslag stijgt, je haalt dieper adem en er stroomt meer bloed naar je spieren zodat je klaar bent om aan te vallen, of als je een minder grote held/heldin bent als een raket ervandoor te gaan.
Dit mechanisme zet de energievoorziening naar je immuunsysteem en je spijsvertering even uit. Helaas voor ons kan werkdruk of elke mentale overbelasting in onze moderne maatschappij dit mechanisme ook triggeren zoals de sabeltandtijger dat duizenden jaren geleden deed.
Probleem nu is dat dit mechanisme aan blijft staan zolang de mentale druk blijft, dus je immuunsysteem blijft zonder energie zitten, je bloeddruk blijft hoog en je spijsvertering blijft onderaan de prioriteitenlijst staan.
De enige remedie tegen stress is ofwel de oorzaak wegnemen of je maakt jezelf weerbaarder. De oorzaak wegnemen is niet altijd mogelijk, maar wat wel een heel goed alternatief daarvoor is, is niet teveel stressmomenten te hebben. Mijdt de situaties of personen die bij jou energie vreten maar je niks opleveren.
Je kent ze wel, die ene vriend of collega waar verschrikkelijk veel energie in gaat zitten zonder dat je er wat voor terugkrijgt.
Zorg ervoor dat je jezelf tijd gunt om af te draaien. Zorg ervoor dat je ’s avonds met rust gelaten wordt en je niet je werk mee naar huis neemt. Hetzelfde geld voor weekenden en vakantie. Wat heeft het voor nut om al die vakantiedagen maar op te sparen en dan vervolgens ziek worden omdat je niet genoeg ontspanning tegenover de inspanning hebt gezet?
Naast ervoor zorgen dat je niet zoveel blootgesteld wordt aan spanning kun je ervoor zorgen dat die druk of spanning minder grip op je gemoedstoestand heeft. Als jij leert dingen van je af te zetten dan heb je geen stress, tenminste je lichaam ervaart geen stress.
Wat voor mij het beste helpt is meditatie, met name de ademhalingsoefeningen zorgen ervoor dat ik een scherpere focus heb en houd gedurende de dag en daardoor krijg ik ook makkelijker dingen gedaan.
Tevens geeft een meditatiesessie van een paar minuten mij de kans om het een af te sluiten en over te gaan naar het volgende doel.
Lichaamsbeweging
Voordat ik verder ga over de lichamelijke voordelen van lichaamsbeweging; als je niet zo van het mediteren bent, lichaamsbeweging helpt ook heel goed tegen stress en het helpt je je geest leeg te maken.
Wat betreft hoge bloeddruk bestrijden is een lange wandeling een heel effectief middel. Door elke dag minimaal een half uur aan lichaamsbeweging te doen verbeter je de doorbloeding, verbeter je je conditie en stimuleer jij allerlei belangrijke processen zoals je spijsvertering en daarmee je immuunsysteem.
Door elke dag te wandelen verbrandt je meer energie en verklein je de kans op overgewicht.
De meest effectieve manier van sport of beweging tegen hoge bloeddruk zijn de HIIT oefeningen, dat wil zeggen high intensity interval trainingen, dus kleine inspannende trainingen waarbij je jezelf flink in het zweet werkt, met rustpauzes tussendoor om te herstellen. Echter, om te beginnen is een halfuur wandelen per dag echt al een hele grote verbetering!
Tot slot:
Om te weten of je een hoge bloeddruk hebt is het belangrijkste natuurlijk dat je eerst een accuraat beeld krijgt van je bloeddruk. Om te voorkomen dat je een foutief beeld krijgt van je bloeddruk is het belangrijk om alle mogelijke variabelen uit te sluiten. Een grote factor kan zijn dat je last hebt van het witte jassen syndroom. Koop daarom altijd zelf een bloeddrukmeter en voer de bloeddrukmetingen ook uit wanneer je in je eigen veilige omgeving van je huis bent, dit geeft over het algemeen het meest accurate beeld.
Heb je toch een te hoge bloeddruk, ga aan de slag met voeding, stress en lichaamsbeweging zodat je alles doet om je bloeddruk zo laag mogelijk te krijgen. Zelfs met medicatie is het belangrijk dat je er naar streeft om op een natuurlijke manier een zo laag mogelijke bloeddruk te hebben, want de medicijnen verlagen alleen de bloeddruk, ze nemen het onderliggende probleem niet weg.
Hoe meer je zelf doet om de bloeddruk te verlagen hoe minder medicatie nodig is!
Bronnen:
http://ajcn.nutrition.org/content/51/6/963.short
http://ajcn.nutrition.org/content/94/2/479.short
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0140673600041660
Beste Robert Jan,
Hartelijk dank voor de gezellige babbelmailtjes.
Ik heb ook altijd de ervaring van de hoge bloeddruk bij de dokter, ligt het nu aan dat wittejassensyndroom, ik weet het niet.
Sinds een paar jaar heb ik ook een bloeddrukmeter aangeschaft. Ik probeer dan op een zo rustig mogelijk moment de bloeddruk te meten en die ligt dan opmerkelijk lager dan bij de dokter.
Tot binnenkort !
Groeten, Dirk
Inderdaad het 'witte jassen syndroom', Dirk. Neem je de resultaten mee naar je behandelend arts?